Door: Erik Beckers, Legal advisor & auteur van diverse boeken over levensveranderingen zoals pensioen, overlijden, geldtekort, ziekte, emigratie etc. 

Ontvang je een arbeidsongeschiktheidsuitkering van het UWV en zijn je kansen op de arbeidsmarkt beperkt, maar heb je wel inspiratie en energie? Overweeg dan om te gaan ondernemen!

Interessante optie

De focus lag en ligt misschien nog steeds op werken in loondienst. Toch is ondernemen een interessante optie voor veel arbeidsongeschikte (ex-)werknemers met NAH. Met ondernemen heb je namelijk meer grip op je werktijden, de energie die je erin stopt en het soort werkzaamheden dat je zelf doet of uitbesteedt. 

Ik zet hieronder voor je op een rijtje hoe je dit aanpakt. Van de eerste stappen die je neemt om een onderneming te starten, de rol van het UWV bij het opstarten van een onderneming en de gevolgen voor je WIA-uitkering als je als ondernemer werkt.

Eerste stappen richting een onderneming naast een WIA-uitkering

Zoek naar nieuw werk dat je beter kan doen, ondanks of misschien wel dankzij je NAH. Maar wat dan? Zoek inspiratie bij familie, vrienden, kennissen, andere ondernemers en via tests over je interesses en capaciteiten. Ga na wat je in je jeugd leuk vond en welke hobby’s je allemaal hebt gedaan. Daaruit vloeit vaak iets waarmee je geld kunt verdienen en daarmee begint meestal het starten van een onderneming: een concreet idee. 

Bespreek vervolgens je wens om te ondernemen met het UWV. Doe dit voordat je je inschrijft bij de Kamer van Koophandel of andere bedrijfsactiviteiten in gang zet. Dan word je begeleid richting ondernemerschap en kom je niet voor onaangename verrassingen te staan.

Tip: Wil je weten of ondernemen geschikt is voor je? Bekijk dan de gratis webinar “Is ondernemen iets voor mij?” via het UWV.

De rol van het UWV

Bespreek je wens om te ondernemen met je adviseur werk of een arbeidsdeskundige van het UWV. Deze beoordeelt in hoeverre je in staat bent om te werken en gaat na of je in aanmerking komt voor een onderzoeksperiode. Een onderzoeksperiode duurt een vooraf bepaald aantal weken en is bedoeld om met behoud van je uitkering je plannen uit te werken. 

Het UWV kan je ook verder op weg helpen door je in contact te brengen met ondernemerscoaches of – adviseurs. Zij kunnen je helpen bij het opstellen van een ondernemingsplan en het doorontwikkelen van je concrete idee. Soms kom je in aanmerking voor financiële ondersteuning, zoals een starterslening of budget voor scholing of opleiding.

Tip: Bespreek met het UWV of je in aanmerking komt voor regelingen om als arbeidsongeschikte ondernemer praktisch en financieel op weg te worden geholpen.

De gevolgen voor je WIA-uitkering

De inkomsten die je verdient met je onderneming moet je doorgeven aan het UWV. Bij een WGA-uitkering mag je meestal tot 50 procent bijverdienen zonder dat dit invloed heeft op je uitkering. Verdien je meer, dan ontvang je een lagere WGA-uitkering. 

Bij een IVA-uitkering mag je ook bijverdienen, maar dan loop je eerder het risico dat je uitkering wordt stopgezet als je structureel veel verdient. Bij de start van je onderneming wordt gerekend met een schatting die je zelf onderbouwt. Daarmee voorkomt het UWV dat je na een jaar veel moet terugbetalen. Later geef je via je boekhouder de definitieve cijfers door. Je krijgt dus een lager bedrag aan WIA-uitkering als je inkomen uit je onderneming geniet, maar je totale inkomen stijgt meestal. 

Overigens moet je je inkomen uit onderneming wellicht ook aan andere instanties doorgeven, zoals de gemeente, als je subsidie krijgt of de Belastingdienst als je een of meerdere toeslagen ontvangt. Als je meer subsidie of toeslag misloopt dan je aan inkomen uit je onderneming ontvangt, dan kan je uiteindelijk onder de streep juist minder overhouden.

Tip: Het UWV kan voor jouw situatie vooraf in kaart brengen wat de gevolgen zijn van inkomen uit onderneming voor je WIA-uitkering.

De voor-en nadelen op een rijtje

Ondernemen, ondanks je arbeidsongeschiktheid kan een goed alternatief zijn voor eerdere inspanningen om te re-integreren. Naast dat er een meldplicht bestaat is het ook gewoon nuttig om het UWV bij je plannen te betrekken. 

Nadelen van ondernemen naast je WIA zijn:

* dat je als ondernemer niet voor een pensioen, zoals een werknemer in aanmerking komt.

* dat je inkomen uit onderneming voor een groot deel teniet wordt gedaan door een daling van je WIA-uitkering. 

Voordelen van ondernemen naast je WIA zijn:

* de ondersteuning vanuit het UWV

* gevoel van zingeving dat het geeft

* extra besteedbaar inkomen zonder verlies van je WIA-uitkering.

Conclusie is dat een onderneming starten vanuit een WIA-uitkering veel makkelijker is en minder risicovol dan je in eerste instantie waarschijnlijk denkt.