Door: Angelique de Wever

Vandaag, vrijdag 14 maart is het weer de Internationale Dag van de Slaap (World Sleep Day). Omdat deze dag in de Brain Awareness Week valt, gaat de Hersenstichting dit jaar dieper in op het thema slaap. Ze besteden deze week aandacht aan een stukje bewustwording over het belang van goed slapen voor de hersenen, de positieve effecten van slaap, do’s en dont’s over slaap en wat je kunt doen om jouw nachtrust te verbeteren. Ook wij staan vandaag stil bij de Dag van de Slaap en hebben voor jullie een blog geschreven met wat informatie over de relatie tussen slaap en hersenletsel en we geven wat slaaptips die jou hopelijk kunnen helpen om beter, of nog beter te slapen.

Slapen en NAH

Slaap is essentieel voor een gezond leven, maar voor mensen die te maken hebben met hersenletsel kan het vaak een uitdaging zijn. Hersenletsel, of het nu door een beroerte, een hersenschudding of een andere vorm van trauma komt, kan de kwaliteit van de slaap aanzienlijk beïnvloeden. Veel mensen met hersenletsel ervaren problemen zoals slapeloosheid, verstoorde slaapcycli, of een verhoogde behoefte aan slaap.

Na hersenletsel kunnen verschillende factoren bijdragen aan slaapproblemen. Het brein speelt een cruciale rol in het reguleren van de slaap-waakcyclus en beschadigingen aan bepaalde hersengebieden kunnen deze cyclus verstoren. Hieronder een aantal voorbeelden van slaapproblemen door hersenletsel.

  1. Verstoorde slaapcycli: Het brein regelt de verschillende stadia van slaap, waaronder diepe slaap en REM-slaap (Rapid Eye Movement). Hersenletsel kan deze stadia verstoren, waardoor de slaap minder goed is.
  2. Slaapapneu: Personen met hersenletsel kunnen een verhoogd risico op slaapapneu hebben, een aandoening waarbij de ademhaling tijdelijk stopt tijdens de slaap. Dit kan leiden tot frequent wakker worden en vermoeidheid overdag.
  3. Pijn en ongemak: Mensen die hersenletsel hebben (gehad), kunnen last hebben van hoofdpijn, nekpijn of andere fysieke ongemakken, wat het moeilijker maakt om goed te slapen.
  4. Emotionele en psychologische gevolgen: Angst, depressie en posttraumatische stressstoornis (PTSS) zijn veelvoorkomende gevolgen van hersenletsel, die op hun beurt slaapstoornissen kunnen verergeren.

Slaaptips

Hoewel de uitdagingen groot kunnen zijn, zijn er verschillende manieren waarop je je slaapkwaliteit kunt verbeteren ondanks NAH. Hier wat tips:

  • Een vast slaapritme

Een consistent slaapschema is belangrijk voor iedereen, maar het is nog belangrijker voor mensen met hersenletsel. Ga elke avond op hetzelfde tijdstip naar bed en sta elke ochtend op hetzelfde tijdstip op, ook in het weekend. Dit helpt het lichaam zijn interne klok te reguleren, wat de slaapkwaliteit verbetert.

  • Rustige, comfortabele en koele slaapkamer

Zorg ervoor dat je slaapkamer een rustgevende omgeving is. Vermijd fel licht en harde geluiden, omdat deze je slaap kunnen verstoren. Gebruik verduisterende gordijnen om het licht buiten te houden en zorg voor een goed matras en kussen. Zorg er ook voor dat het koel is, dit helpt om beter te slapen.

  • Beperk schermtijd voor het slapen

Blauw licht van telefoons, tablets en computers kan de aanmaak van melatonine verstoren, een hormoon dat belangrijk is om in slaap te vallen. Probeer minstens een uur voor het slapen geen schermen meer te gebruiken.

  • Beperk cafeïne en alcohol

Cafeïne en alcohol kunnen de slaap verstoren. Cafeïne is een stimulerend middel waardoor je te wakker wordt en alcohol kan leiden tot een onrustige slaap. Probeer deze dranken te vermijden in de uren voorafgaand aan het slapengaan.

  • Vermijd intensieve training voor het slapen

Lichte lichaamsbeweging kan de slaap bevorderen, maar intensieve trainingen vlak voor het slapengaan kunnen juist het tegenovergestelde effect hebben. Probeer overdag wat fysieke activiteit in te bouwen, zoals wandelen of sporten, maar vermijd zware inspanning vlak voor het slapen.

  • Yoga en ontspanningsoefeningen

In plaats van sporten voor het slapen gaan, is yoga wel een goede manier om je hoofd en lijf te laten ontspannen. Je kunt ook een meditatie doen in bed, een slaapverhaal luisteren of ademhalingsoefeningen. Dit is allemaal te vinden op bijvoorbeeld Meditation Moments. Ontspanningstechnieken, zoals ademhalingsoefeningen, meditatie of zachte yoga, kunnen helpen om je lichaam en geest tot rust te brengen voor het slapen. Dit helpt je om sneller in slaap te vallen en de slaap dieper te maken.

  • Etherische oliën

Het gebruik van etherische oliën zoals lavendelolie, bergamotolie en kamilleolie kunnen een waardevolle toevoeging zijn aan je slaaproutine. Deze oliën staan bekend om hun rustgevende en meer ontspannende eigenschappen waardoor ze bijdragen aan een rustigere en diepere slaap. Je kunt deze oliën in een diffuser in huis gebruiken, maar je kunt ook een natuurlijke parfumroller gebruiken die je op je slapen, voorhoofd en polsen aanbrengt. Geurwolkje of Doterra hebben zulke rollers.

  • Pijnmanagement

Als je pijn ervaart door het hersenletsel kan dit je slaap verstoren. Het is belangrijk om pijn goed te behandelen, of dit nu via medicatie of alternatieve behandelingen is, zoals fysiotherapie of ontspanningsoefeningen. Praat met je arts over de beste manier om pijn te beheersen.

  • Overweeg professionele hulp

Als slaapproblemen aanhouden, is het verstandig om hulp te zoeken bij een arts of slaapspecialist. Zij kunnen je helpen bij het vinden van behandelingen die specifiek gericht zijn op mensen met hersenletsel, zoals cognitieve gedragstherapie voor slapeloosheid of het gebruik van een slaapdagboek.

Wil je nog meer weten over slaap en de hersenen? Kijk dan eens op deze site:

Brain Awareness Week – Hersenstichting

We hopen dat jullie iets aan de informatie en tips hebben.

Hebben jullie zelf nog slaaptips?

We horen ze graag van je. Deel ze vandaag met ons in de socials.