Door Nanneke Scheurs.

Vandaag een gastblog van Nanneke Scheurs. Nanneke is eigenaar van Optimal Health Studio in Mijdrecht, waar ze samen met haar team, mensen begeleid naar een optimale gezondheid. Zij is daar werkzaam als personal trainer, yogadocente en orthomoleculair voedingstherapeut. Tevens is ze auteur van diverse eigen boeken zoals ‘Intermittent Fasting, ‘Fit Fab 40’ ‘Fit Vega(n) Food’ en het ‘Handboek Vetverbranding’. Meer over haar lees je hier.

Ketogeen dieet

Er zijn steeds meer aanwijzingen dat een ketogeen dieet een positief effect kan hebben op neurologische aandoeningen zoals niet-aangeboren hersenletsel, maar ook migraine, hersenschudding en MS. In de vorige eeuw werd dit dieet al succesvol ingezet bij zowel patiënten met diabetes als epilepsie. In de Mayo-kliniek werd het als eerste op een groep kinderen met epilepsie getest en daarna bleven artsen en diëtisten in het John Hopkins Hospital zich onverminderd inzetten voor jonge kinderen met onbehandelbare epilepsie; met goede resultaten als gevolg. Tegenwoordig is er meer en meer onderzoek naar en lijkt een ketogeen dieet ook een positieve invloed te kunnen hebben op NAH.

Wat is ketose?

Ons brein verbruikt de allermeeste energie van onze organen; wel zo’n 600 kcal per dag. In een niet-ketogene toestand wordt die energie voornamelijk uit glucose (suikers) gehaald. De mens heeft echter een overlevingsmechanisme waarbij het lichaam overstapt op het produceren van een andere energiebron als er te weinig glucose voor handen is. En dat zijn ketonen. Een ketogeen dieet is zeer laag in koolhydraten (maximaal 20-60 gram per dag), bevat voldoende eiwit en is hoog in gezonde vetten. Qua percentages in macronutriënten zit je rond de 5% koolhydraten; 15% eiwit en 75-80% vetten.

Bij gebrek aan koolhydraten (glucose) produceert onze lever ketonen, zodat die als energiebron in de hersenen gebruikt kunnen worden.

Neurologische aandoeningen

Een gemeenschappelijke factor tussen verschillende neurologische aandoeningen, is een chronische ontstekingstoestand in het brein: neuro-inflammatie. Een langdurige ontstekingsreactie heeft echter veel nadelen. En dan kun je het brein helpen. Eén van de manieren om dat te doen is door middel van je voeding.

Een voedingspatroon dat extreem laag in koolhydraten is (ketogeen), maar ook bewegen op een nuchtere maag en Intermittent Fasting, kunnen zorgen dat je in voedingsketose komt. Wanneer je ketogeen wil gaan eten, is het belangrijk dat het voedingspatroon van goede kwaliteit is met vooral gezonde vetten zoals die te vinden zijn in zeevoedsel, noten, pitten, zaden, avocado, olijfolie, kokosolie en roomboter. Het brein wil je namelijk voeden met omega-3 vetzuren, die een cruciale rol hebben als bouwstof voor de hersenen.

Er heerst helaas nog steeds een misvatting dat een ketogeendieet voornamelijk om grote hoeveelheden vlees en bacon zou gaan. Maar dat hoeft zeker niet het geval te zijn en je kunt zelfs ketogeen eten als vegetariër of veganist.  

Energiehuishouding

Bij veel hersenaandoeningen is er sprake van een verminderde glucosestofwisseling; het onvermogen van de hersenen om voldoende energie uit glucose te halen. Maar glucose is dus niet de enige brandstofbron die door de hersenen gebruikt kunnen worden; ketonen kunnen dat ook. Sterker nog: onze hersenen geven eigenlijk de voorkeur aan ketonen; een brandstof die niet alleen efficiënt is, maar waarvan ook gebleken is dat het herstel en regeneratie mogelijk maakt. Het is een ‘schonere’ brandstof die minder oxidatieve stress veroorzaakt. Ketose is een natuurlijk proces dat een helend effect heeft op de hersenen en symptomen van hersenletsel kan verminderen. Bovendien hebben ketonen een ontstekingsremmende werking wat herstel verder kan bevorderen.

Effectiviteit

Dát ketose iets doet bij hersenaandoeningen is duidelijk. Vooral in dierstudies zijn al veel neurologische effecten vastgesteld. Een meta-analyse van 170 studies, concludeerde dat het ketogeen dieet onder meer voordelen biedt met betrekking tot de volgende aspecten:

* Neurotransmitter functie en neuro-inflammatie : Het overbrengen van signalen en ontstekingen in het brein

* Neuroprotectie: bescherming van de hersencellen

* Neuroplasticiteit: het vermogen van het brein om te kunnen veranderen; nieuwe verbindingen aan te kunnen leggen

* Epigenetica: dingen die wel van generatie tot generatie worden overgebracht zonder dat het in het DNA zit (heel interessante materie; zo is er bijvoorbeeld onderzoek geweest naar de invloed van trauma van een vorige generatie op de volgende, zoals bij WOII).

* Nociceptie: Pijn die ontstaat door schade aan weefsel.

Aangezien elk individu en elke situatie weer anders is, weet je niet van tevoren of jij hier ook baat bij kunt hebben. Wil je hiermee aan de slag, dan adviseer ik om dit onder professionele begeleiding te doen. Een goede Keto-therapeut kun je vinden op de site van het Ketogeen instituut https://ketogeeninstituut.nl/ketoprofessionals-in-de-buurt/.

Heb jij wellicht al ervaring met eten volgens een ketogeen dieet? Wat zijn jouw ervaringen?